Trong giai đoạn đầu của kế hoạch, người ta đã xác định được 19 loại sản phẩm nhựa không mang nhiều hữu ích cho con người nhưng lại có nguy cơ cao trở thành rác thải.
Như vậy, việc sản xuất, nhập khẩu, tàng trữ, phân phối và bán chúng ta thị trường sẽ là hành vi bất hợp pháp kể từ lúc này. Các mặt hàng này khá đa dạng, từ cốc nhựa và ống hút đến que kem. Một số túi nhựa dùng một lần cũng sẽ bị loại bỏ dần và thay thế bằng loại túi tự hủy sinh học hoặc các chất liệu có thể tái sử dụng hoặc dễ phân hủy khác.
Ấn Độ bắt đầu mạnh tay với kế hoạch dần loại đồ nhựa ra khỏi cuộc sống hàng ngày. Ảnh: AP |
Tuy nhiên, vẫn còn hàng ngàn loại sản phẩm bằng nhựa khác – như chai nước ngọt, nước uống tinh khiết, hoặc túi đựng khoai tây chiên – chưa được đưa vào kế hoạch cấm sử dụng.
Hãng tin AP cho biết, các nhà sản xuất những sản phẩm bằng nhựa tại Ấn Độ đang kêu gọi chính phủ trì hoãn lệnh cấm với lý do lạm phát và khả năng mất việc làm sẽ gây ảnh hưởng đến tình hình sản xuất kinh doanh của họ. Tuy nhiên, Bộ trưởng Môi trường liên bang Bhupender Yadav cho biết tại cuộc họp báo ở New Delhi rằng, lệnh cấm đã có hiệu lực trong một năm.
“Bây giờ đã hết thời gian để trì hoãn”, ông Yadav nói.
Đây không phải là lần đầu tiên Ấn Độ xem xét lệnh cấm các sản phẩm làm từ nhựa. Tuy nhiên, những lần trước chỉ tập trung vào một số mảng cụ thể dẫn đến mức độ thành công có sự khác nhau.
Vật dụng làm từ nhựa, nilon dùng một lần tràn ngập trên thị trường Ấn Độ. Ảnh: AP |
Satyarupa Shekhar, điều phối viên khu vực Châu Á – Thái Bình Dương của nhóm vận động giải phóng khỏi hành vi sử dụng sản phẩm nhựa Break Free from Plastic, cho biết lệnh cấm toàn quốc lần này không chỉ bao gồm việc sử dụng sản phẩm làm từ nhựa mà còn cả việc sản xuất hoặc nhập khẩu nhựa từ bên ngoài vào Ấn Độ.
Hầu hết các sản phẩm làm từ nhựa là không thể tái chế trên phạm vi toàn cầu, cùng với đó là hàng triệu tấn rác thải nhựa gây ô nhiễm cho các đại dương trên thế giới, tác động xấu đến động vật hoang dã, thậm chí trở thành nước uống hàng ngày của người dân.
Đến nay, các nhà khoa học vẫn đang cố gắng để có thể đánh giá những rủi ro gây ra bởi các mảnh nhựa nhỏ bị phân hủy, còn được gọi là vi nhựa. Năm 2020, hơn 4,5 triệu tấn rác thải nhựa đã được xả thải ra môi trường ở Ấn Độ, theo báo cáo của cơ quan giám sát ô nhiễm liên bang của nước này.
Hệ thống quản lý chất thải lạc hậu hoạt động kém hiệu quả hiện đang tồn tại ở các thành phố và làng mạc Ấn Độ đồng nghĩa với việc phần lớn chất thải này không được tái chế, dẫn đến tình trạng ô nhiễm môi trường nghiêm trọng vào hàng bậc nhất trong số các quốc gia châu Á, theo dữ liệu được cung cấp bởi Our World in Data.
Rác thải nhựa là vấn nạn nghiêm trọng ở Ấn Độ. Ảnh: India Times |
Quá trình sản xuất các sản phẩm nhựa thải ra một lượng lớn khí nhà kính khiến cho trái đất ngày càng nóng lên, và Ấn Độ là nơi có các nhà máy sản xuất hơn 268.000 tấn sản phẩm nhựa dùng một lần mỗi năm.
Như vậy, việc thực hiện được kế hoạch giảm sản xuất và thải ra môi trường chất thải nhựa là rất quan trọng giúp Ấn Độ đạt được mục tiêu giảm 45% mức độ phát thải trong hoạt động kinh tế trong vòng tám năm tới.
Một nghiên cứu gần đây đã xác định có hơn 8.000 chất phụ gia hóa học được sử dụng để chế biến và sản xuất thành các sản phẩm nhựa, trong số, một số chất phụ gia có tác dụng gây hiệu ứng nhà kính cao gấp hàng nghìn lần so với carbon dioxide. Các sản phẩm như bao bì sử dụng một lần, nhựa dẻo, cách nhiệt bằng nhựa xốp, chai và thùng chứa,cùng nhiều nhiều sản phẩm khác đã và đang làm tăng thêm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính trên toàn cầu.
Ấn Độ khuyến khích sử dụng các sản phẩm thay thế nhựa dùng một lần. Ảnh: AP |
Bình luận về động thái này của chính phủ Ấn Độ, ông Ravi Agarwal, Giám đốc tổ chức phi chính phủ Toxics Link chuyên về quản lý rác thải cho rằng, đây là một “khởi đầu tốt đẹp”, tuy nhiên, thành công đến đâu sẽ còn phụ thuộc vào việc thực thi trên thực tế.
Các cơ quan quản lý của Ấn Độ lưu ý rằng, những sản phẩm nằm trong trong danh mục cấm đều có sẵn các lựa chọn thay thế như: thìa tre, khay gỗ… Tuy nhiên, nhiều người dân, nhất là những người bán hàng rong vẫn chưa cảm thấy những phương án thay thế này thật sự tiện lợi và có sẵn để sử dụng như với các loại bao nilon hay thìa nhựa mà họ vẫn dùng từ lâu nay…
“Không chỉ tôi mà nhiều người ở đây vẫn chưa thể bỏ qua các loại sản phẩm làm từ nhựa được. Ít nhất là trong thời gian này”, anh Moti Rahman, một người bán hàng rong ở thủ đô New Delhi thú nhận.
Nhiều người dân vẫn tỏ ra chưa tin tưởng kế hoạch loại bỏ bao bì nilon dùng một lần mà chính phủ đang triển khai. Ảnh: AP |